Eski İzmirlilerin Kurban Bayramı ile özdeşleşmiş bir tatlısıdır. Artık günümüzde pek yapılmasa da İzmir Mutfak Kültürü Derneği olarak, unutulmuş geleneksel lezzetlerimizi hatırlatmak ve kayıt altına alma misyonumuzdan yola çıkarak meraklısı ile paylaşmak istiyorum.
Kurban Bayramı yaklaşırken, bu özel günlerde, sadece İzmir evlerinde yapılan ve yenilen “GERDAN TATLISI”nın tarifi ve yapılışını aktaracağım. İçinde et olan tatlı deyince aklımıza “Tavuk göğüsü” geliyor. “Gerdan Tatlısı”nın adını bile ilk defa duyduğunuza eminim.
Anneanne ve Babannelerimiz yaşadıkları savaş ve yokluk dönemlerinin onlarda yarattığı kıtlık bilinci ile ellerindeki gıda maddelerini o kadar güzel değerlendirmişler ki. Bizler onların mirası bu kadim bilgilerin değerini bugün daha yeni yeni anlıyoruz. Turşular, reçeller, sebze kurutmaları, tarhana, erişte gibi sağlıklı ve besleyici nice geleneksel lezzetler. Gelelim “Gerdan Tatlısı”na. Kurban Bayramı’nda gelenek olarak evlerde kesilen kurban etini çeşitli şekillerde değerlendiren eski kadınlar, hayvanın gerdan kısmını kullanmak için bu tatlıyı yaratmış olabilirler.
Osmanlı Saray Mutfağı’nın özel yemeklerinden “MUTANCA”nın tatlı haline de benzeyen “GERDAN TATLISI”nın ortak yönü içinde yer alan kuru erik, kuru kayısı , badem ve çam fıstığı. Saray Mutfağı’nda o dönemde domates olmadığı için yemeklere renk, aroma ve lezzet vermek amacıyla kuru meyveler ve kuru yemişler kullanılmaktaydı.
Eten tatlı fikri çok cazip gelmese de, yediğinizde içinde et olduğunu anlamıyorsunuz bile.
Mutfak meraklılarının denemek isteyeceğini umuyorum.
Yapacaklara şimdiden kolay gelsin diyorum ve malzeme listesini veriyorum.
Lezzetli günler diliyorum…
GERDAN TATLISI İÇİN MALEMELER
*1 adet Kuzu gerdanı
*3 su bardağı toz şeker
*20 adet kuru kayısı
*20 adet kuru erik
*3-4 adet karanfil
*½ su bardağı çam fıstığı
*1 adet çubuk tarçın
*1.5 paket damla sakızı
GERDAN TATLISI YAPILIŞI
Kuzu gerdanın etrafındaki yağlar ayrılır. Akabinde kaynatma süreci başlar.
Tatlının en önemli püf noktası kuzu gerdanın pişirilmesi. İstenilen kıvama gelene kadar tamı
tamına dört saat sürüyor. Kaynama süreci biten kuzu gerdan derin bir tencereye alınır ve
şeker ile birlikte tekrar kaynatılmaya başlanır. Şeker ile birlikte kaynatılan etin suyu
dökülmemelidir çünkü tatlıya lezzet veren en önemli noktası işte bu su. Sadece kaynadıkça
üstünden köpükleri alınır. Etler koyu kahverengine dönmeye başladıktan sonra didiklenir.
Ayıklanmış ve suda dinlendirilmiş kuru meyveler üzerine eklenir. Karıştırırken dikkat etmek
lazım aksi takdirde meyveler parçalanabilir. Meyveler de eklendikten sonra tarçın ve karanfil
ilave edilir. Etler şekerin bir uzantısı görünümüne gelince kavrulmuş çam fıstıkları da eklenir.
Tekrar toz şeker eklenir ve az şekerle dövülen damla sakızları eklenir.
Damla Sakızları eridikten sonra altı kapatılır.
Tatlı iyice soğuduktan sonra kabuğu soyulmuş ve kavrulmuş kuru bademler, servis yapılacak
sunum tabağını süslemek için etlerin üzerine serpilir
Afiyet olsun
SİBEL ÖNBAŞ I 19.06.2024