İlçe olmasına rağmen Nazilli’yi Türkiye’de herkes bilir.
Evliya Çelebi seyahatnamesine, Aydın ve ilçeleri için ''Dağlarından yağ, ovalarından bal akıyor'' diye yazmış.
Nazilli en uzun ömürlü insanların yaşadığı yerdir, Efeler diyarıdır, Kurtuluş Savaşı’nda Yunan Ordusu, Ankara’yı bu bölgeden geçerek işgal etmek istemişler ancak Efelerini geçememişler.
Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, Nazillileri çok sevmiş ve Sümerbank Basma Fabrikası’nın kurulmasını emretmiş.
Nazilli insanı çok misafirperverdir, yedirip, içirmesini çok severler.
Pidesi, İtalyanların pizzası gibi dünyaca ünlüdür.
Kar helvasını yiyen unutamaz, dağ köylerinde kış mevsiminde yağan karlar kuyularda saklanır ve yaz mevsimi geldiğinde kesilerek çuvallarla şehre indirilir.
Nazilli’nin meydanlarında karlar vişne ya da karadut şerbeti ile karıştırılarak doğal serinletici olarak satılır, 2018 yılında ismi ‘Nazilli Kar Helvası’ olarak tescillenmiştir.
38 yıllık hayat arkadaşım Nazillili, Efelerin giydiği körüklü çizmenin meşhur ustası Zeki Taşkın ve “Ben Mastaura Köyü’ndenim” sözünü çok duyduğum kayınvalidem Zeliha Taşkın’ın kızı. Yılda iki, üç kez gitmeden yapamam.
Uzun çarşıyı gezmem lazım, doğal kaynak suları ile yapılan gazozundan içip pidesinden, kar helvasından yemem lazım.
MASTAURA ANTİK KENTİ
Nazilli, Luwi dilinde olan Nassila’dan türemiş. Anlamı ise “Ana tanrıca Köyünün geçidi.” Anlamına geliyormuş. M.Ö 546’da Lidya’lılardan Pers’lere, M.Ö 344’de Makedon İskender’in eline, sonra Selovkoslar’ın eline, M.S 395’de Doğu Roma, M.S 1176’da Miryakefalon savaşından sonra Selçuklu’ların eline geçerek “Gökhan, Dağhan, Gediklü, Haydarlı, Hocabeyli, Kiregez, Toygar, Alayurtlu, Kızıllar, Do’lar ile Bayındır Oğuz oymakları Nazilli yöresine yerleşmişler.
O kadar verimli topraklar ki kimler, kimler gelip geçmiş.
Kayınvalidem Zeliha Taşkın’dan dinlediğim köyü Mastaura bir çok medeniyete ev sahipliği yapmış. Mastauralı Zeliha Taşkın’nın torunları Hüsnü Yılmaz Amerikan Procter & Gamble (P&G) şirketinin CEO’su diğer torunu Nehir Akansu viyola sanatçısı olarak dünyanın pek çok ülkesinde konserlere davet edilerek Türkiye’nin adını duyuruyor. Yaa Mastaura nire dünyalı olmak nire…
BİR BAŞARI ÖYKÜSÜ DAHA
Mastaura Antik Kenti’ni gezerken Bozkurt Köyü’nde kadınların patlıcan, biber dizdiklerini görünce emekli bir gazeteci olsam da öğrenmeden geçemiyor insan. İyi ki de sormuşum, altından bir gurur çıktı. Keşfettikleri oymacılık ve kurutma yöntemiyle patlıcanı en iyi şekilde değerlendirerek dünya çapında marka haline gelmişler. Tarlalarında ürettikleri patlıcanı taze olarak pazarlamakta sıkıntı çekince 43 yıl önce 'kurutma' yöntemine geçen Nazillili Gandak ailesi, 'patlıcan kurusu', ‘patlıcan musakkası’, 'dolmalık kuru biberi', 'bamyası', ‘fasulyesi’ ve 'kurutulmuş domates' mahallede 600 ailenin geçim kaynağı olmuş. Gandakoğulları Firması Genel Müdürü Atilla İnç, “Yaz sezonu 1500 tona yakın yaş sebzeyi kuru hale dönüştürüyoruz. Nazilli’nin Yıldıztepe Mahallesi’nde öyle bir hava koridoru var ki bu ürünleri başka yerde kurutmaya çalışsan bu kaliteye ulaşamazsın. Burada yaşıyor, burada oyuyor ve burada kurutuyoruz. Mahallemizde yaklaşık 600 haneye iş imkanı yaratırken, 250 firma da bizim ürünlerimizden para kazanıyor.
Bravo, işte başarı budur, yeter ki azimli ol.
AHMET AKANSU I 08.07.2024